Active - Windows 11 overstappen zonder verrassingen (2024)

Dennis Gandasoebrata

Met Pc-statuscontrole kun je de geschiktheid van de computer achterhalen

Er bestaan verschillende manieren om teachterhalen of je computer geschikt is voorWindows 11: met hulp van buitenaf of doordit handmatig te controleren. Met een programmazoals Pc-statuscontrole of WhyNotWin11 (beide verderopbesproken) heb je snel een indruk van dehaalbaarheid. Ook kun je de machine handmatigcontroleren, met behulp van Apparaatbeheer. Totslot is het in sommige gevallen noodzakelijk omzelf een aantal aanpassingen te doen in het moederbord,voordat je Windows 11 kunt installeren.

PC-STATUSCONTROLE
De app Pc-statuscontrole (in het Engels PCHealth Check genoemd) van Microsoft helpt bijhet achterhalen of de computer geschikt is. Jemag de app gratis gebruiken en kunt de laatsteversie vinden via microsoft.com/nl-nl/windows/windows-11. Eenmaal geïnstalleerd, open je deapp via het Startmenu. Typ ‘Pc-status controle’ (of‘PC Health Check’) en open de app.Het programmavenster bestaat uit meerdere onderdelen. Aande linkerkant wordt een samenvatting van decomputer getoond. Zo lees je hier hoeveel werkgeheugende computer heeft, welke capaciteitde harde schijf heeft en hoe oud de computer is.Rechts toont Pc-statuscontrole een overzicht vande categorieën die ook worden gecontroleerd:Back-up en synchronisatie, Windows Update,Opslagcapaciteit en Opstarttijd. Om de geschiktheidvan de computer te controleren, klik je opNu zoeken. Na afloop worden de resultaten in eenoverzicht getoond. Kies voor Details weergevenom aanvullende informatie over het deelgebiedop te vragen. Via de knop Meer informatie vraagje extra uitleg op.

Onderin het venster van Pc-statuscontrole is eenaantal algemene koppelingen ondergebracht. ViaVerwante koppelingen bezoek je extra Windows11-bronnen. Via Tips over de status van uw pclees je hoe je de computer alsnog geschikt kuntmaken voor Windows. Tot slot is er de knop Meerover Windows 11, waarmee je toegang krijgt tot deproductpagina’s van Microsoft.
Op het moment van schrijven van dit artikel is deapp Pc-statuscontrole nog in ontwikkeling. Eeneerdere testversie is offline gehaald, omdat dezete weinig informatie gaf over de testresultaten vande computer.

WHYNOTWIN11
Je bent niet afhankelijk van de Microsoft-kanalenom te achterhalen of je computer geschikt is.Zo is de gratis app WhyNotWin11 gemaakt dooreen onafhankelijke ontwikkelaar met als doel inéén oogopslag duidelijk te maken of je Windows11 probleemloos kunt installeren. Je vindt denieuwste versie via https://github.com/rcmaehl/WhyNotWin11. Prettig is dat je de app niet hoeftte installeren. Nadat je het zip-bestand hebt uitgepakt,dubbelklik je op het bestand WhyNotWin11om het programma te starten. Mogelijk verschijnteen beveiligingswaarschuwing van Windows,omdat de software op het moment van schrijvennog niet digitaal is ondertekend. Je geeft daarbijexpliciet aan dat je het programma wilt uitvoeren.

De gratis app WhyNotWin11 controleert op de geschiktheid voor Windows 11

In het hoofdvenster worden 11 categorieën getoond,waarop het programma controleert. Kleurthet vlakje naast een categorie groen, dan weet jedat de computer op dat vlak voldoet aan de eisenvan Windows 11. Plaats de muis op een vaninformatie-iconen (rechts naast elke categorie) vooreen uitleg over het betreffende onderdeel.

APPARAATBEHEER
Naast het gebruik van hulpprogramma’s, kun jeook handmatig de belangrijkste onderdelen controleren.Via Apparaatbeheer vraag je een overzichtop van de samenstelling van de machine.Open het Startmenu en typ ‘Apparaatbeheer’. Deonderdelen van de computer zijn ondergebrachtin eigen categorieën. Klik op een categorie omdeze uit te klappen en de onderliggende categorieënte zien. Controleer allereerst de specificatiesvan de belangrijkste onderdelen voor Windows 11(in het artikel ‘Is mijn pc geschikt voor Windows11’ vind je een overzicht van de systeemeisen).

Klik op Processors om de specificatievan de processor te zien. Is de sectie Beveiligingsapparatenaanwezig? Dan beschikt hetsysteem over een TPM. Klik op de sectie om deversie te achter halen. De vereiste versie 2 wordtaangeduid als Trusted Platform Module 2.0. In decategorie Firmware zie je of UEFI op de computeris ingeschakeld. Op ons testsysteem vinden wehier bijvoorbeeld de vermelding Surface UEFI.

Via de BIOS-instellingen kun je TPM soms inschakelen;de stappen zijn afhankelijk van de fabrikant

TPM INSCHAKELEN
Kom je erachter dat Windows 11 niet kan wordengeïnstalleerd omdat de TPM-ondersteuningontbreekt? Mogelijk is TPM wel op de computeraanwezig, maar is het onderdeel uitgeschakeld.Als dit het geval is, kun je de TPM-ondersteuningvia de instellingen van de BIOS inschakelen. Destappen hiervoor zijn helaas afhankelijk van hetmerk en model van het gebruikte moederbord.Heb je een computer gebaseerd op eenIntel-processor, dan zoek je in de instellingen van hetmoederbord naar de termen ‘TPM 2.0’(van ‘Trusted Platform Module’) of ‘PTT’ (van ‘Platform TrustTechnology’).

Lees de status van de TPM

Gebruik je een computer gebaseerdop een AMD-processor? Zoek dan naar de term‘fTPM’. In verreweg de meeste gevallen zijn dezeinstellingen op het moederbord ondergebracht insecties zoals ‘Security’, ‘Trusted Computing’, ‘IntelPlatform Trust Technology’ of ‘fTPM Configuration’.Wil je hierna controleren of TPM daadwerkelijkactief is? In Windows open je het venster Uitvoeren(tip: gebruik de toetsencombinatie Windows+ R). Typ nu ‘Tpm.msc’ en klik op OK. Een nieuwvenster wordt geopend. In het vak Status lees jeDe TPM is klaar voor gebruik. Werp hierna eenblik op de sectie Informatie over TPM-leverancier.Bij Specificatieversie dien je 2.0 te lezen.

VOOR GEVORDERDEN: UEFI,GPT EN SECURE BOOT
Zoals je hebt gelezen in het artikel ‘Is mijn computergeschikt voor Windows 11?’, vereist Windows11 het gebruik van UEFI met GPT en SecureBoot. In sommige gevallen maakt de computerhiervan nog geen gebruik. Je kunt bijvoorbeeldniet de UEFI-modus inschakelen als de computergebruikmaakt van een MBR-partitietabel. Jekunt de UEFI-modus met GPT zelf inschakelenen Windows 11 hiermee alsnog installeren. Dit isechter alleen weggelegd voor de meer gevorderdegebruiker en alleen wanneer je beschikt overeen complete, externe back-up van je kostbaregegevens. Gaat er iets mis, dan moet je in staatzijn om terug te keren naar de oorspronkelijkesituatie en niet verbaasd zijn als Windows nietmeer opstart. Controleer dus de back-up voordatje verdergaat. Start hierna de computer opnieuwop in de BIOS-instellingen en controleer of deoptie UEFI überhaupt aanwezig is. Schakel dezemodus nog niet, maar start Windows 10 weerop.

Schijfbeheer geeft meer informatie over de partitietabel

Maak je gebruik van een MBR-partitietabel?Open het Startmenu en typ ‘Schijfbeheer’. OpenSchijfbeheer en klik met de rechtermuisknop opde opstartschijf (Schijf 0). Kies Eigenschappen enopen de tab Volumes. Lees bij Partitiestijl welkemodus is geactiveerd. Er moet GPT staan. Lees jeMBR, dan kun je de partitiemodus omzetten.
Om de schijf om te zetten, open je het Startmenuen klik je met rechts op Opdrachtprompt. KiesUitvoeren als administrator. Typ nu‘Mbr2gpt.exe/convert/allowfullOS’. Start de computer hiernaopnieuw op en open de instellingen van de BIOS.Schakel nu UEFI in (de stappen hiervoor zijn afhankelijkvan de gebruikte BIOS). Hierna schakelje meteen de optie Secure Boot in. Zoek dezeinstelling in de BIOS: ook hiervoor geldt dat destappen afhankelijk zijn van de BIOS.

LEVERANCIER
Kom je er niet helemaal uit of je computergeschikt is? Doorgaans vind je op de officiëleaankoopbewijzen van de computer een specificatievan de computerconfiguratie. Ook kun jehet model nummer van de computer gebruikenom online meer informatie te vinden over deoorspronkelijke samenstelling van de machine.Gebruik diezelfde informatie om op de websitevan de hardware-fabrikant te achterhalen of decomputer geschikt is voor Windows 11.

Bij twijfel: raadpleeg de leverancier of fabrikant van de hardware